‍ مشاهیر لر- علی‌محمد ساکی

مدیری شایسته و توانا، نماد خدمت و تعهد و شخصیتی افسانه ای

علی‌محمد ساکی – سگوند- معروف به شهردار ساکی، متولد ۱۳۱۴ در خرم آباد ، درگذشت ۲۲ خرداد ۱۳۷۳ در تهران ، جامعه‌شناس ، محقق، مترجم و شهردار اسبق خرم‌آباد بود.

وی فرزند مرحوم محمد ساکی ساکن بخش ازنا خرم آباد بود .پس از اتمام دوره متوسطه به استخدام اداره فرهنگ درآمد و در کسوت معلمی مشغول به کار شد و همزمان راه علم آموزی در پیش گرفت و در سال۱۳۴۲مدرک فوق لیسانس خود را در رشته جامعه شناسی اخذ کرد تا سرآغازی باشد برای ورود به عرصه مدیریت.

سپس به عنوان مدیر دبیرستان”ملک الشعرای بهار” خرم آباد منصوب شد. او مدتی رئیس آموزش و پرورش ایذه و شوشتر شد و به عنوان بهترین مدیر آموزش و پرورش کشور شناخته شد.

سپس در سال ۱۳۵۰ از سوی انجمن شهر خرم آباد به سمت شهردار انتخاب و در این شهر منشا خدمات پرشماری در عرصه های گوناگون عمرانی، فرهنگی و اجتماعی شد. وی سرانجام در سال ۱۳۵۶ از کار اداری فراغت پیدا کرد و بعد از انقلاب نیز علی رغم شایستگی و توانایی و تخصص فراوان، هیچ سمت اداری را نپذیرفت و به کارهای تحقیقی و پژوهشی روی آورد.

وی که از ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۶ سمت شهرداری خرم آباد را بر عهده داشت . خدمات ارزنده او همچون نگینی بر تارک خدمات شهرداری خرم آباد می درخشد و شهروندان خرم آبادی او را اسطوره ای برای عمران و آبادانی لرستان و خرم آباد می دانند.

اقداماتی چون: احداث پارک و دریاچه مصنوعی کیو، هتل جلب سیاحان ، اخذ سند ثبتی اراضی و املاک شمشیر آباد، احداث میدان دانشجوی کنونی، احداث لونا پارک و استخر مجاور آن، تکمیل پارک شریعتی، بازسازی تکمیل و مرمت کاروانسرای میرزاسیدرضا تفرشی و تبدیل آن به بازارچه طلافروشان فعلی، تبدیل حمام قدیمی به رستوران و چایخانه سنتی (کتابخانه شهید مطهری فعلی) ساماندهی بازارچه اطراف امامزاده زید ابن علی (ع) در محله پشت بازار ، ایجاد کمربندی پشت بازار، ایجاد کمربند سبز در اطراف خرم آباد، تعریض خیابان شریعتی ، ساخت ساختمان صدا و سیمای مرکز لرستان، تنها گوشه از خدمات ارزشمند علی محمد ساکی در زمان تصدی شهرداری خرم آباد است.

زنده‌یاد ساکی که به پاکدستی معروف است، در طول دوران پربار و درخشان خدمت خود به فکر اندوختن مال و سواستفاده از موقعیت های شغلی نبود. وی در گزارشی تحت عنوان « هفت سال خدمت در شهر خرم آباد» با سربلندی و شجاعت بسیار اعلام می کند: «اگر روزی بمیرم برای من و فرزندانم این افتخار بسنده است که دیناری مدیون افراد و بیت المال نبوده ام».

تلاش‌ها و فعالیت‌های آن مرحوم محدود و منحصر به امور اجرایی و عمرانی نبود، بلکه وی به گواهی آثاری که از او چاپ و منتشر کرده است، در زمره اصحاب فرهنگ و اهل قلم قرار داشته و شخصیتی آگاه و فرزانه به شمار می رفته، که در کار تالیف، ترجمه و تصحیح متون قدیمه آثار و مکتوبات وزین و درخور توجهی از خود به جا گذاشته است، به طوری که این آثار هم اکنون از سوی پژوهشگران و نویسندگان جوان لرستانی و سایر مناطق کشور به عنوان منابع و مآخذ معتبر مورد استفاده قرار می گیرند.

آثار قلمی و مکتوب مرحوم علی محمد ساکی به طور عمده از این قرار هستند:

– جغرافیای تاریخی و تاریخ لرستان (تالیف)
– سالنامه دبیرستان بهار(تالیف)
– زندگی کریمخان زند (ترجمه)
– گلشن مراد (تصحیح)
– رفع اشتباهات خاطرات اعتماد السلطنه(راهنمای کتاب شماره ۱۰)
– مردم شناسی ایران(راهنمای کتاب شماره۱تا۳)سال ۱۳۴۷
– چند سفرنامه درباره لرستان(بررسی کتاب نشر نو)سال ۱۳۶۱
– سیاحت نامه مسیوچریکف(آینه ساله دهم شماره۳و۲) ۱۳۶۳
– دروغ ها و سهوهای رستم التواریخ(نامواره دکتر افشار جلد۵) سال ۱۳۶۸
– باجلوند(دانشنامه جهان اسلام حرف«ب» جزوه اول) سال ۱۳۶۹
– ایلات لر«مردم شناسی ایل بیرانوند» ( انتشارات اسپرک) سال ۱۳۷۰
– ژاندارمری در لرستان(زمینه ایران شناسی) سال ۱۳۷۰
– قوم لر« بررسی کتاب» « کلک شماره ۳۰» سال ۱۳۷۱
– تاریخ گیتی گشا در تاریخ خاندان زند نقد و بررسی کتاب« انتشارات فراز» سال ۱۳۷۱
– میرنوروز(زمینه ایران شناسی) سال ۱۳۷۱
– دفیه در لرستان(زمینه ایران شناسی) سال۱۳۷۱
– روزنامه اخبار مشروطیت، انقلاب ایران(راهنمای کتاب ۱۸-۱۳۴۱) سال ۱۳۷۱

تهیه وتنظیم موحدیان : موحدیان